Nieuwe leerkrachten versterken en langer aan boord houden in de uitdagende Brusselse context: dat is wat een nieuw partnerschap van Odisee Hogeschool, Teach for Belgium en Katholiek Onderwijs Vlaanderen wil opleveren. Vanaf dit schooljaar kunnen 60 startende zij-instromers vier dagen intensieve training volgen om hen als leerkracht te versterken.
“Goed onderwijs is sterk afhankelijk van de kwaliteit van de leerkrachten, daarom is investeren in hun professionele ontwikkeling essentieel. Voor het Brussels onderwijs slaan we de handen in elkaar om onze leerkrachten bij te staan”, zegt Bruno Vanobbergen, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen.
“Veel zij-instromers stoppen omdat hun beeld van het leraarschap niet overeenkomt met de praktijk. Ze starten met de beste bedoelingen, maar zonder pedagogische of didactische achtergrond is de sprong groot ”, zegt Ria De Sadeleer, lerarenopleider bij hogeschool Odisee. “We dichten die kloof door in de eerste plaats enkele misvattingen over het beroep aan te pakken. Zoals de veronderstelling dat lesgeven vooral neerkomt op iets uitleggen, of dat wie zelf goed kon studeren automatisch ook goed kan lesgeven. Ook het idee dat een leraar ‘maar 22 uur per week werkt’ is misleidend: het bredere takenpakket van een leraar – zoals overleg, administratie en samenwerking met collega’s – wordt vaak onderschat.”
“We willen beginnende leerkrachten begeleiden naar een duurzame betrokkenheid bij hun leerlingen”, zegt Florence Thiébaut, verantwoordelijke onderwijspartnerschappen bij Teach for Belgium. “Daarom nodigen hen niet alleen uit om zeer concrete onderwijsstrategieën uit te proberen die het leren van leerlingen maximaliseren, maar ook om hun zelfbewustzijn en relationele intelligentie te ontwikkelen, zodat ze effectief kunnen reageren op uitdagingen in de klas.”
Een startende leerkracht krijgt vaak te maken met een praktijkschok: ze beginnen met veel passie, kennis en vaardigheden aan hun job, maar hebben ook nood aan adequate ondersteuning omdat de overgang tussen een voorgaande opleiding of ervaring en de klasvloer groter blijkt dan gedacht. Uitdagingen als klasmanagement, contacten met ouders of het omgaan met kinderen met specifieke onderwijsbehoeften worden versterkt in een grootstedelijke context.
Binnen het vierdaagse traject biedt Hogeschool Odisee een compacte pedagogische basis aan waarmee deelnemers inzicht krijgen in onderwijsprincipes, en tegelijk worden aangemoedigd om door te stromen naar een volwaardige lerarenopleiding. Teach for Belgium focust op de praktijk: zij ondersteunen deelnemers met concrete lestechnieken zoals klasmanagement, lesopbouw en het omgaan met diverse klassenrealiteiten. De pedagogische begeleidingsdienst van Katholiek Onderwijs Vlaanderen zorgt dan weer voor inhoudelijke ondersteuning en leert deelnemers hoe ze leerplandoelen vertalen naar haalbare lessen in de klaspraktijk, om zo kwaliteitsvol onderwijs te garanderen.
Dit traject richt zich op zij-instromers in het basis- en secundair onderwijs en bestaat uit een intensieve spoedcursus die vier dagen duurt. Ze wordt vier keer per schooljaar aangeboden, zo kunnen ook leerkrachten die later in het schooljaar starten nog instappen. In het pilootjaar 25-26 worden 60 plaatsen voorzien.
Hoewel dit traject geen vervanging is voor een pedagogisch diploma, biedt het zij-instromers een waardevolle voorbereiding, motiveert hen tot verdere professionalisering en zorgt voor een sterkere en meer zelfzekere start voor nieuwe leerkrachten. Dit aanbod vormt een eerste aanzet tot duurzame ondersteuning van zij-instromers én een structurele aanpak van het lerarentekort in Brussel.
Scholen zijn de voorbije dagen aan het opstarten, maar het is nu al duidelijk dat het lerarentekort ook dit schooljaar de scholen in Brussel en daarbuiten voor uitdagingen plaatst. Vorig schooljaar hadden de meeste basis- en secundaire scholen geen volledig team bij de start van het schooljaar. Initiatieven als deze willen mee de instroom verhogen en de uitval verlagen.
