VDAB en Katholiek Onderwijs Vlaanderen slaan handen in elkaar om lerarentekort aan te pakken
Vlaams minister van Werk Hilde Crevits: “Vandaag staan er meer dan 2.994 vacatures in het onderwijs open. Met deze ‘valentijnsovereenkomst’ pakken we gericht het lerarentekort in onze scholen aan. Door de relatie tussen VDAB en het Katholiek Onderwijs Vlaanderen te versterken, willen we de doorstroom van werkzoekenden naar het onderwijs vergroten en vacatures versneld ingevuld krijgen. Het stimuleren van het volgen van opleidingen speelt daarbij een belangrijke rol. Via VDAB zijn er vorig jaar in totaal meer dan 1400 cursisten een opleiding onderwijs gestart. Tegelijk willen we het aantal vroegtijdige schoolverlaters doen dalen, door met VDAB de leerlingen in de klas goed te informeren over het belang van een diploma en werk.”
Wim Adriaens, gedelegeerd bestuurder VDAB: “Ik ben zeer tevreden dat we vandaag de handen in elkaar kunnen slaan. Met dit brede samenwerkingsakkoord pakken we verschillende uitdagingen tegelijk aan: we verbeteren de overgang van onderwijs naar de arbeidsmarkt, we pakken het lerarentekort aan, we versterken het gezamenlijk opleidingsaanbod voor werkzoekenden, en we motiveren iedereen om te blijven leren.”
Lieven Boeve, directeur-generaal Katholiek Onderwijs Vlaanderen: “Onze leerlingen verdienen het beste onderwijs en elke partner kan daartoe een bijdrage leveren. De uitwisseling van digitale leermiddelen en infrastructuur met VDAB moet scholen helpen om gerichter in te spelen op de noden van leerlingen in arbeidsmarktgerichte opleidingen. Maar we zijn ook verheugd dat VDAB meer dan vroeger een partner wordt bij het aantrekken van voldoende en goed geschoolde leraren. Het lerarentekort is immers de grootste bedreiging voor de onderwijskwaliteit.”
VDAB en Katholiek Onderwijs Vlaanderen willen de ongekwalificeerde uitstroom, dat zijn leerlingen die zonder diploma het onderwijs verlaten, doen dalen. Uit het meest recente schoolverlatersrapport blijkft dat in 2019 6085 jongeren de schoolbanken verlieten, waarvan 28% van hen een jaar later nog werkzoekend was. Ter vergelijking, van de jongeren met een diploma secundair is dat 11%, met een hoger diploma 5%.
Het ontbreken van een diploma is een van de grootste obstakels voor jongeren om een job te vinden. Daarom breiden ze de lopende samenwerking van de preventieve aanpak van het vroegtijdig schoolverlaten uit naar meer onderwijsinstellingen via onder meer datakoppeling, schoolverlatersdagen, jobbeurzen en jongerenconsulenten die kunnen helpen bij een vlotte overgang van school naar de arbeidsmarkt.
Een vlotte overgang van school naar werk is belangrijk. Hoe kleiner de kloof tussen de onderwijsloopbaan en de werkloopbaan, hoe groter de kans op een succesvolle start op de arbeidsmarkt. Kwetsbare groepen krijgen extra aandacht. Dat gebeurt door elkaars expertise over onderwijs- en loopbaanbegeleiding en de loopbaancompetenties te versterken. VDAB en Katholiek Onderwijs Vlaanderen zullen scholen ondersteunen in het gebruik van informatie over arbeidsmarktkansen bij de keuze van een opleiding bij onderwijsloopbaanbegeleiding.
“Al in het vierde jaar werden we ondersteund bij het zoeken van een studentenjob”, getuigt Dilber Elmali, leerling 6 Haarzorg van het Maria Assumptalyceum. “In het zesde jaar worden we echt voorbereid op de arbeidsmarkt, met bijvoorbeeld vorming over wat er in een arbeidscontract moet staan. Later dit jaar krijgen we uitleg over hoe we ons best voorbereiden op een sollicitatie.”
“‘Jump naar werk’ coacht Brusselse leerlingen uit het Brussels Nederlandstalig onderwijs bij hun eerste stappen naar de arbeidsmarkt”, zegt Sarah Thomas, graadcoördinator in het Maria Assumptalyceum, dat al tien jaar met Tracé Brussel samenwerkt. “Onze leerlingen staan sindsdien sterker in hun schoenen wanneer ze naar een job op zoek gaan, dus de meerwaarde is voor ons duidelijk.”
De focus ligt niet alleen op wie vandaag op de schoolbanken zit. De intensieve samenwerking voor werkzoekenden tussen VDAB en Centra voor Volwassenenonderwijs zet sterk in op beroepsgerichte competenties, maar ook op algemene vorming zoals Nederlands als tweede taal en geletterdheid om informatie te verwerven, te verwerken en gericht te gebruiken. Zo vinden werkzoekenden vlot de weg op de arbeidsmarkt en kunnen ze een duurzame loopbaan uitbouwen.
De samenwerking tussen scholen van Katholiek Onderwijs Vlaanderen en VDAB neemt heel concrete vormen aan, zoals het delen van opleidingsinfrastructuur, het gebruiken van digitaal materiaal dat werd ontwikkeld door VDAB, het volgen van opleidingen bij VDAB en het ter beschikking stellen van arbeidsmarktinformatie zodat scholen gericht kunnen informeren en hun onderwijsaanbod uitbouwen.
Al jaren neemt het lerarentekort toe. In 2013 werden volgens VDAB 3.137 leerkrachten kleuter- of lager onderwijs gezocht en 4.956 leerkrachten in het secundair onderwijs. Dat steeg in 2019 naar respectievelijk 4.846 en 11.881. Wat voordien een chronisch probleem was, is sinds dit schooljaar acuut geworden: voor het eerst kregen directeurs hun lerarenteam niet ingevuld voor de start van het schooljaar. Het schooljaar startte met 2.400 openstaande vacatures.
VDAB en Katholiek Onderwijs Vlaanderen slaan de handen in elkaar om dit probleem structureel aan te pakken. Dat gebeurt door gezamenlijk in te zetten op zij-instroom in het lerarenberoep, waarbij werkzoekenden worden opgeleid tot leerkrachten. Beide organisaties delen de nodige expertise en data om het lerarentekort fijnmaziger in kaart te brengen. Ook de uitval van leraren willen ze tegengaan, door scholen meer te ondersteunen bij aanvangsbegeleiding voor nieuwe leraren, coaching van het personeel en het evaluatiebeleid en het uitwerken van een geïntegreerd welzijnsbeleid.
