Samen sterk onderwijs maken voor iedereen: Katholiek Onderwijs Vlaanderen wil onderwijs duurzaam en toekomstgericht versterken
Scholen voor alle leerlingen, ademruimte voor leerkrachten en meer partnerschappen binnen en buiten het onderwijs: Katholiek Onderwijs Vlaanderen stelt vandaag zijn Beleidsplan 2025-2029 voor waarmee de netwerkorganisatie het onderwijs van de toekomst mee wil vormgeven.
“Onze samenleving zit in woelig water en dat is ook voelbaar op de klasvloer. Dit beleidsplan maakt duidelijk hoe wij als organisatie naar onderwijs kijken en welke rol wij daar als netwerk in te spelen hebben”, zegt Bruno Vanobbergen, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. “Onderwijs is teamwork en toch geven heel wat leerkrachten en directies aan zich eenzaam in hun job te voelen. Leren van en met elkaar geeft zuurstof en nieuwe energie. Overal in ons netwerk zie ik inspirerende praktijkvoorbeelden, van kleuteronderwijs tot hoger onderwijs, maar we weten dat veel te weinig van elkaar. Net daarom zullen we de komende jaren veel meer inzetten op het delen van expertise en kennis.”
Het nieuwe beleidsplan van Katholiek Onderwijs Vlaanderen vat de grootste onderwijsuitdagingen aan in zeven strategische doelstellingen. De eerste doelstelling gaat over de kern van het onderwijsproces: wat op de klasvloer gebeurt. Dat omvat onder meer het nieuwe leerplan voor het basisonderwijs, dat focust op kwaliteitsvol onderwijs vanuit een kennisrijk curriculum voor elke leerling. Onze keuze voor een kennisrijk curriculum in het basisonderwijs heeft uiteraard ook een impact op het secundair onderwijs. We zullen dus ook hier voor gepaste acties zorgen.
Meer aandacht voor kennis en tegelijk ervoor zorgen dat alle leerlingen aan boord blijven, is geen sinecure. Dat vraagt niet alleen samenwerking tussen scholen, maar ook tussen onderwijsniveaus. De huidige problemen rond de B-stroom, bijvoorbeeld, vragen een samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs. Tegelijk zetten we in op de samenwerking tussen het basisonderwijs en het volwassenenonderwijs door ouders Nederlands te laten leren in de klas van hun kinderen.
Synchroon ontwikkelen we, in samenwerking met onderwijsexperts, een brede visie op kwaliteitsvol onderwijs. Voor ons is uitmuntend onderwijs meer dan alleen kennis en vaardigheden overdragen, kwaliteitsvol onderwijs betekent ook aandacht hebben voor schoolcultuur. Scholen zijn plekken waar leerlingen leren samenleven en ook dat vraagt een kwaliteitsvolle ondersteuning van scholen. Ook schoolleiderschap is een bouwsteen voor kwaliteitsvol onderwijs.
Het beleidsplan heeft ook aandacht voor de zogenaamde secundaire processen: alles wat het lesgeven, de kernopdracht van een school, faciliteert. Ook daar zien we veel uitdagingen. Scholen en schoolbesturen schuiven de koopkracht van scholen, de gebouwenproblematiek en het lerarentekort als grootste problemen op dat vlak naar voren. Regionale netwerken kunnen expertise opbouwen en delen. Daarvoor zijn bijvoorbeeld sterke en effectieve schoolbesturen nodig die beter samenwerken over basis- en secundair onderwijs heen. De oefening van de brede heroverweging trekken we door in een complementair en passend onderwijsaanbod op regionaal niveau.
We houden vast aan onze christelijke inspiratie en traditie. Scholen geven aan dat jongeren erg zoekende zijn naar zingeving en betekenis. We starten een nieuwe werf om te komen tot een eigentijdse taal en symboliek om onze christelijke inspiratie te uit te drukken en betrekken daar ook directies en ouders bij.
Niet alleen binnen het onderwijs zetten we in op meer samenwerking. Ook partnerschappen met andere beleidsdomeinen zijn cruciaal om de uitdagingen het hoofd te bieden. In de eerste plaats kijken we daarvoor naar de beleidsdomeinen Werk en Welzijn. Het partnerschap met Werk, waar de overeenkomst met het Industrieforum een eerste concretisering is, willen we uitbouwen om van duaal leren een succesverhaal te maken en de ongekwalificeerde uitstroom sterker tegen te gaan.
Dankzij het partnerschap met Welzijn willen we een weefsel rond elke school creëren met welzijnsorganisaties als lokaal nabije partners. De expertise in de leersteuncentra kunnen helpen bij de ontwikkeling van een kennisrijk curriculum: leerlingen met zorgnoden worden sterker ondersteund, zodat het leren in de klas effectiever kan plaatsvinden.
“De uitdagingen voor ons onderwijs zijn groot. De nood aan samenwerking, verbinding en gerichte ondersteuning is nog nooit zo voelbaar geweest. Als netwerkorganisatie bundelen we meer dan ooit de krachten — niet alleen binnen het onderwijs, maar ook in samenwerking met partners uit de domeinen Werk en Welzijn”, zegt Vanobbergen.
De pedagogische begeleiding van Katholiek Onderwijs Vlaanderen professionaliseert schoolteams en versterkt het beleid van de katholieke onderwijsinstellingen op pedagogisch-didactisch vlak. Een 210-tal begeleiders ondersteunen zo’n 90.000 onderwijsprofessionals in ongeveer 2.500 gewone en buitengewone basis- en secundaire scholen, internaten, centra voor volwassenenonderwijs en leersteuncentra.
In ons nieuwe Begeleidingsplan kiezen we nadrukkelijk voor inhoudelijke speerpunten die inherent zijn aan de realisatie van onze doelstellingen in ons beleidsplan. Zo zijn een kennisrijk curriculum, brede vorming, gelijke onderwijskansen, onderwijskundig leiderschap, doelgerichte schoolorganisatie en professionaliseringsbeleid enkele van de inhoudelijke prioriteiten in ons plan van aanpak.
“We vinden het belangrijk dat alle leerlingen en leerkrachten van de meerwaarde van een kennisrijk curriculum kunnen genieten. Meer dan ooit zetten we in op de wetenschappelijke onderbouwing van ons werk en het verbinden van de aanwezige expertise in de scholen”, zegt Machteld Verhelst, pedagogisch directeur van Katholiek Onderwijs Vlaanderen.
